تغییرات حسی دوطرفه در زانوجانبازان ورزشکار و غیرورزشکار با قطع عضو یک طرفه ی زیر زانو

زمینه و هدف: در پی قطع عضو اندام تحتانی درونداد های حسی پیکری، فعالیت عضله و تحرک مفصل در ناحیه ی قطع شده به خطر می افتد. اهداف مطالعه ی حاضر (1) مقایسه ی حس عمقی زانوی پای قطع شده جانبازان ورزشکار و غیر-ورزشکار و (2) مقایسه ی حس عمقی زانوی پای سالم با پای قطع شده در جانبازان ورزشکار و غیر ورزشکار و افراد سالم است. مواد و روش ها: در این مطالعه 8 جانباز ورزشکار (2.77 46.38 سال) و 6 جانباز غیر ورزشکار (6.06 47.8 سال) با قطع عضو یک طرفه ی زیر زانو و 8 فرد سالم (2.61 46.75سال)انتخاب شدند. حس وضعیت مفصل از طریق بازسازی فعال زاویه (45 درجه ی فلکشن) بااستفاده از دستگاه الکتروگونیامتر و حس نیرو از طریق تولید مجدد نیروی هدف (50% حداکثر نیروی ایزومتریک اکستنشن زانو) با استفاده از دستگاه دینامومتر، برای بررسی حس عمقی مفصل زانو ارزیابی شد. از آزمون هایواریانس یک راهه و تی برای بررسی داده ها استفاده شد. نتایج: نشان دادند که جانبازان غیر ورزشکار نسبت به جانبازان ورزشکار و افراد سالم دقت کمتری در بازسازی زاویه در پای قطع شده داشتند (p<0.05)، در حالی که تفاوت معناداری در خطای مطلق بازسازی نیروی هدف در هر دو پا بین جانبازان ورزشکار، غیر ورزشکار و افراد سالم مشاهده نشد.همچنین تفاوت خطای بازسازی زاویه و نیرو بین پای سالم و قطع شده در دو گروه جانبازان ورزشکار و غیر ورزشکار معنادار نبود(p>0.05). بحث: مقایسه ی جانبازان ورزشکار و غیر ورزشکار با افراد سالم نشان می دهد که احتمالاً ورزش می تواند به بهبود حس وضعیت مفصل در افراد قطع عضو کمک کند. عدم وجود تفاوت معنادار در حس عمقی پای سالم و قطع شده در هر دو گروه می تواند به علت سازماندهی مجدد کورتکس حسی حرکتی طرف سالم و قطع شده پس از قطع عضو باشد.به نظر می رسد با توجه به اهمیت حس عمقی در کنترل حرکت و راه رفتن جانبازان قطع عضو و متفاوت بودن نتایج حس عمقی و حس نیرو مطالعات بیشتر در این زمینه ضروری باشد.